Maçka, Trabzon iline bağlı bir ilçedir. Gümüşhane karayolu üzerinde ve Trabzon'a 29 Km. uzaklıktadır. Denizden yüksekliği 365 metre olan ilçenin yüzölçümü 1000 Mm²'dir. 2000 yılı nüfus sayımına göre ilçe nüfusu 42.557 kişidir.
Ladin ormanlarının ağırlıkta olduğu vadilerin ortasındaki bir dere yatağına kurulmuş olan ilçe merkezi, doğal güzellikler bakımından Trabzon'un en zengin yerlerindendir. İlçenin 17 Km. kadar güneyindeki Sümela Manastırı (Meryem ana), Trabzon ili ve Maçka ilçesinin turizm gelirleri bakımından önem arz etmektedir.
Tamamıyla yüksek dağlardan oluşan Maçka arazisi, 2000 metreye kadar ormanlarla, daha yükseklerde ise otlaklar ve dağ bitkileri ile kaplıdır. Yayla denilen bu yüksek yerler manzarası, temiz havası ve kaynak suları ile doğal güzellikler yönünden eşsizdir. Meşhur Zigana Geçidi de buradadır. Ünlü ve Trabzon ilinin turizm potansiyeli en yüksek yörelerinden biri olan Şolma Yaylası, turizm merkezi olarak ilan edilmiştir.
İlçenin Şolma Yaylası; merkeze 22 Km. uzaklıkta çam ormanları ile çevrilmiş, soğuk suyu düz çimenleri ve çeşitli kokulu çiçekleri ile görülmeye değer bir yayla konumundadır.
Maçka ilçesinde turistik değerlere sahip görülmeye değer birçok yayla vardır. Bunlardan bazıları; Kiraz Yaylası, Lapazan Yaylası, Gulindağı Yaylası, Mağura Yaylası, Figanoy Yaylası ve Lişer Yaylalarıdır. Lişer Yaylası (Ocaklı-ispela) her yıl 7 Temmuz günü çevre yaylalar ve köylerden gelen insarılarla "Soğuksu Şenlikleri"ni kutlamaktadır.
Tarihi Eserler
Turizm bakımından Doğu Karadeniz'in ve Trabzon'un en önemli ilçelerinden olan Maçka'da birçok tarihi eser bulunuyor. İlçede bulunan tarihi eserler ise şunlardır:
Sümela Manastırı
İlk olarak 4. yüzyıl'da Atinalı iki keşiş tarafından mevcut bir mağarayı genişleterek yapılan kilise, 6. ve 13. yüzyıllarda da genişletilmiştir. Meryem Ana'ya ithaf edilen manastır, bir iddiaya göre ismini Latincedeki "Panaghia Tou Menas" dan (Karadağın Bakiresi)almaktadır. 1461 yılında bölgenin Osmanlı egemenliğine girmesinden sonra da faaliyetlerine devan etmiştir.
Su kemerleri, kilise ayazma, mutfak, öğrenci odaları, kütüphane, erzak depoları ve mahzenler bulunan manastırdaki frensklerin bir bölümü tahrip edilmiştir. Trabzona 47 kilometre, Maçka'ya 17 kilometre uzaklıkta Altındere Milli Parkı içinde bulunan manastıra, yaz aylarında Trabzon Çömlekciden; Maçka minibüsleriyle çok kolay ve güvenli bir şekilde gidip gezmek mümkündür.
Vazelon Manastırı
Maçka'ya 8 kilometre uzaklıkta Gümüşhane karayolu üzerinde Kiremitli Köyü'nün çam ormanları arasında yer almaktadır. Manastırın ilk kurucusu ve yapım tarihi bilinmemektedir.Bununla birlikte bazı araştırmacılar MS 270 ve MS 317 tarihleri arasında kurulduğunu belirtiyorlar. Günümüze oldukça büyük değişiklerle gelebilen manastırı, imparotor Justinianus onartmıştır. Bugünkü görünümünde manastırın sağır duvarlı birinci katına batısına merdivenle çıkılmakta ve buradan da küçük bir hole ulaşılmaktadır.
Bu girişin iki yanındaki koridorlar ve çevresinde üçerden altı oda yer almaktadır. Son derece harap ve perişan durumdaki manastırda yalnızca yapı kalıntıları vardır. Manastır 1923 yılında terkedilmiştir. Tüm bunlara rağmen halen eski ihtişamının izlerini taşımaktadır. Vadi boyunca akan ırmakta kültür balıkçılıği manastıra yakın bir alanda yetiştirilmektedir. Manastıra günü birlik turlar acentalar tarafından düzenlenmektedir. Ayrıca Maçka Trabzon Sümela minibüs durağı günü birlik turlar düzenlenmektedir. Çömlekçi ve Maçka dan Sümelaya çok rahat bir şekilde ulaşıp ziyaret edilebilir.
Kuştul Manastırı
Maçka'nın Atasu (Galyan) Beldesi Şimşirli Köyü'nde bulunan manastır, vadiye hakim bir tepe üzerinde kurulmuştur. Diğer manastırlar kadar tanınmış olmamakla birlikte gelen yabancı turistlerin büyük ilgisini çekmektedir.
Köyler
- Akarsu-Larhan, Akmescit-Zanoy,
- Alaçam-Konga, Alataş-Mandiranyon,
- Altındere-İstalita, Anayurt-Kransa,
- Ardçlıyayla-İskopya, Arıkaya-Valena,
- Armağan-Kok, Bağışlı-Konaka,
- Bahçekaya-Olasa, Bakımlı-Ağursa
- Bakırcılar-Kizera, Barışlı-Zagena,
- Başar-İstama, Çamkonak-Mesohor,
- Çamlıdüz-Paparaza, Çıralı-Melanlı,
- Çatak-Meksila, Çayırlar-Çayırlar,
- Çeşmeler-Zenha, Cinali-Cinali,
- Coşandere-Kosbitiyos, Dikkaya-Zavera,
- Duralı-Oksa, Ergin-Armanos,
- Esiroğlu-Anbela, Gayretli-Hozari,
- Günay-Sesara, Gürgenağaç-Yanakandoz,
- Güzelce-Pontila, Güzelyayla-Ferğanlı,
- Hamsiköy-Ciharlı, Kapıköy-Kapıköy,
- Kaynarca-Limli, Kırankaş-Verana,
- Kırantaş-Kudula, Kiremitli-Sersa,
- Konaklar-Galyanmesahor, Kozağaç-Aşağı hortokop,
- Köprüyanı-Sahanoy, Kumrulu-Lolongena,
- Kuşçu-Cibanos, Mataracı-Ilıksa,
- Ocaklı-İspela, Oğulağaç-Kadrol,
- KodilOrmaniçia, Ormanüstü-Kusera,
- Ortaköy-Orta hortokop, Öğütlü-Huryeni,
- Örnekalan-Mağura, Sakızlı-Muhacena,
- Sevinç-Soldoy, Sındıran-Aşağımulaka,
- Şimşirli-Kuştul, Sukenarı-Hamurya,
- Taşalan-Mesailli, Temelli-Partiyos,
- Üçgedik-Boğaç, Yaylabaşı-Yukarımulaka,
- Yazılıtaş-Yanandoz, Yazlık-Livera
- Yemişli-Kudala, Yerlice-Yeri,
- Yeşilyurt-Hadzavera, Yukarıköy-Yukarı hortokop
